le Ciarán Tierney

Eispéireas an-sásúil a bhí ann don ealaíontóir sorcais Darragh McLoughlin mí a chaitheamh ar oileán beag ina bhfuil an Ghaeilge mar theanga bheo le déanaí.

Agus é ag filleadh ar Bheirlín, áit a mbíonn sé lonnaithe go hiondúil, deir Darragh go mbeidh cuimhní maithe aige ar Inis Oirr tar éis dó níos mó ná 600 saothar ealaíne a tháirgeadh le linn ceithre seachtaine in Áras Éanna.

Tháinig Darragh go dtí an oileán lena pháirtí Sóifia agus a mhac Loki buíochas dár gcomhpháirtíocht leis an Irish Street Arts, Circus and Spectacle(ISACS) Network agus chuir sé taispeántas ar siúl do mhuintir an oileáin sular fhill sé ar an nGearmáin.

“Ba mhór an taithí é. Is dóigh liom gurb é sin a bhraitheann go leor ealaíontóirí nuair a thagann siad anseo, nach bhfuil siad ag teacht go stiúideo amháin, ach go bhfuil taithí acu ar áit speisialta,” a deir sé.

“Seo é an chéad deis a bhí agam tamall a chaitheamh i nGaeltacht. Mar dhuine a d’fhág Éire 16 bliana ó shin, agus nach dtagann ar ais ach le haghaidh tograí éagsúla, b’fhíor-eispéireas é nasc beag a dhéanamh leis an áit as ar tháinig mé agus le stair na n-oileán seo agus le stair oileán na hÉireann.

Ba bhreá leis an Ghaeilge a chloisteáil á labhairt ar a shiúlóid timpeall Inis Oirr, ag piocadh rudaí laethúla le húsáid sa stiúideo in Áras Éanna.

“Bhí sé iontach an Ghaeilge a fheiceáil ní hamháin mar theanga eile, ach mar shlí eile chun an domhan a fheiceáil,” a deir sé. “Cuireann sé fiosrach orm anois mo shaothar a aistriú go Gaeilge agus smaoineamh an mbeadh brí nua le feiceáil nach raibh in aon cheann de na teangacha Eorpacha.”

Bhailigh Darragh rudaí timpeall an oileáin, iad a chothromú ar a chorp ar ais sa stiúdió anseo in Áras Éanna, agus ansin iad a úsáid chun saothair ealaíne nua a dhéanamh. Tá sé i bhfad difriúil óna ghnáthfhócas ar sheónna a scríobh don stáitse nó don léiriú i mBeirlín.

Sular fhág sé an t-oileán, thug sé cuireadh do mhuintir Inis Oirr chuig léiriú “beo” dá shaothar sa ghailearaí in Áras Éanna.

 

“Tá rudaí éagsúla á mbailiú agam. Iad a chur ar chúl mo láimhe, agus ansin iad a chothromú. Agus ansin ag an am céanna, tá peann á choinneáil agam ar phíosa páipéir, agus ansin tarchuirtear an ghluaiseacht a chruthaíonn an comhardaithe go cruinn chuig an leathanach,” a mhíníonn sé.

Bhain sé úsáid as rudaí ar nós plandaí, raithneach, maidí, agus seanphíopaí chun idir 600 agus 700 líníocht a chruthú sa stiúideo, le cuairteanna rialta ó Loki, a bhí an-aisteach faoina raibh ar bun aige.

Mar ealaíontóirí, d’aontaigh Darragh agus Sóifia go mbeadh siad i gcónaí ag taisteal le chéile nuair a tháinig Loki, atá aon bhliain d’aois anois, isteach sa saol agus bhain an triúr acu taitneamh as an mí anseo ar Inis Oirr.

“Sílim gur thaitin Inis Oirr le Loki. Tá sé ag teacht isteach sa domhan, ag léiriú mar dhuine fós. Bíonn an-chraic aige i gcónaí faoina thimpeallacht agus faoin domhan. Bhí sé an-deas asail agus ba a bheith thart, mar ní bhíonn mórán teagmháil aige le hainmhithe i mBeirlín,” a deir Darragh.

“I mBeirlín, bheadh ​​daonra an oileáin seo i gcúpla foirgneamh in aice liom. Tá daonra Phoblacht na hÉireann ag Beirlín in aon chathair amháin. Is domhan iomlán difriúil é. Ní rud nua domsa é bogadh go háit nua. Caithim sé mhí ar a laghad den bhliain gan a bheith sa bhaile, ag taisteal chun oibre. Ach is áit ar leith é seo. Tá cuimhní iontach agam agus beidh Inis Oirr ar m’intinn go ceann tamaill.”

* Bhain Darragh agus a theaghlach óg sult as cónaitheacht míosiúl ar Inis Oirr mar gheall ar ár gcomhpháirtíocht leis an Irish Street Arts, Circus, and Spectacle Network (ISACS). Chun tuilleadh a fháil amach faoi ISACS féach le do thoil ar a suíomh Gréasáin ag https://isacs.ie/