Mí ‘leithleach’ do Sian ag Áras Éanna

Mí ‘leithleach’ do Sian ag Áras Éanna

le Ciarán Tierney

Admhaíonn an amharcealaíontóir Sian Costello nach raibh a fhios aici cad ba cheart di féin a dhéanamh an chéad lá a shroich sí Áras Éanna le haghaidh cónaitheacht míosa i gcomhpháirtíocht leis an Royal Hibernian Academy (RHA) an samhradh seo.

Go tobann, tar éis di a “gnáth” saol i gCathair Luimnigh a fhágáil taobh thiar dí, bhí an bhean óg as Contae Ros Comáin (24) ar bís leis an ionchas go mbeadh mí iomlán aici di féin le bheith ag obair ar a cuid ealaíne ar Inis Oirr.

Ní raibh ach cúpla seachtain ag Sian chun a cuid taistil agus am saor ón obair a shocrú tar éis di a bheith fógartha mar fhaighteoir rathúil cónaitheacht Ealaíontóir Nua RHA na bliana seo.

Chomh luath agus a shroich sí, admhaíonn sí go ndeachaigh áilleacht a timpeallachta i bhfeidhm ar phleananna ar bith a bhí déanta aici.

“Bhí sé iontach mí iomlán a bheith agam do mo chleachtadh. Chuir an radharc iontach agus an suíomh iontach iontas orm nuair a tháinig mé ar dtús. Tá sé an-tarraingteach freisin, mar bhí mé ag iarraidh féachaint ar dul faoi na gréine thar Inis Meáin ón stiúideo gach tráthnóna,” a deir Sian.

“Tá sé beagnach cosúil le dul isteach i saol nó domhain eile, ligean duit féin suí i do chuid smaointe ar feadh i bhfad, rud nach bhfaigheann tú deis a dhéanamh gach lá de ghnáth. Bíonn tú i gcónaí ag smaoineamh ar rudaí eile agus ar dhaoine eile. Is mí ‘leithleach’ a bhí ann, mar thug sé deis dom díriú ar mo chuid smaointe féin. Ach bhí sé iontach an deis seo a bheith agam.”

Bíonn Sian lonnaithe go hiondúil ag Wickham Street Studios i gCathair Luimnigh, áit a ndeachaigh sí go dtí an coláiste ealaíne.

Oibríonn sí san ionad acmhainní cultúrtha i dTeach Ormston, agus bhí an-áthas uirthi ceithre seachtaine saoire a fháil tar éis di a bheith fógartha mar an t-iarratasóir rathúil ar chónaitheacht an RHA ‘Ealaíontóir Nua’.

“Is breá liom mo stiúideo i Luimneach, ach níl aon solas nádúrtha ann. Is féidir a bheith an-deacair oibriú ann i rith an tsamhraidh, nuair is féidir leis éirí te. Ba mhór an taithí é a bheith ag breathnú amach ar an solas álainn taobh amuigh den stiúideo anseo ar Inis Oirr,” a deir sí.

Tagann Sian ó shráidbhaile an-bheag Croghan taobh amuigh de Mhainistir na Búille, Co. Ros Comáin, agus mar sin níor chuir sé aon scannal di a bheith ag maireachtáil ar oileán ciúin ar feadh míosa.

Tháinig an t-ionadh uirthi nuair a thuig sí go raibh mí iomlán aici chun oibriú ar a cuid ealaíne féin gan aon seachrán. Cé gur thaitin léi a bheith ar Oileáin Árann ag am nuair a bhí neart turasóirí thart agus seisiúin cheoil bríomhar sa teach tábhairne.

“Is cosúil go bhfuil Inis Oirr i bhfad níos cosmopolitan domsa ná an sráidbhaile beag as a bhfuil mé,” a deir Sian. “Níor bhraith mé i ndáiríre go bhfuil mé ar oileán, ach is breá liom a bheith in ann Cuan na Gaillimhe, Dúlainn, na soilse san oíche i gConnamara, Inis Meáin agus Inis Mór a fheiceáil.

“Mothaíonn sé an-nasctha duit, agus tú in ann na háiteanna seo a fheiceáil. Cé go bhfuil an áit as a bhfuil mé an-iargúlta, mothaíonn Inis Oirr i bhfad níos éasca a bhaint amach ná an sráidbhaile beag as a bhfuilim i gCondae Ros Camáin.”

Sian Costello, a chaith mí linn ag Áras Éanna.

Dúirt sí go raibh sé “an-álainn” suí lena smaointe féin agus í féin a thiomnú dá cuid oibre, gan aon seachrán laethúil a bheith uirthi mar bualadh le cairde le haghaidh caife.

Thug an tacaíocht a fuair sí óna fostóirí i Luimneach borradh mór muiníne di freisin sula ndearna sí an turas amach go hInis Oirr.

“Tháinig an chónaitheacht seo ag am an-mhaith domsa. Is am deacair é an samhradh i mo stiúideo, mar is féidir leis a bheith chomh te agus níl aon solas nádúrtha ann. Braitheann tú gur mhaith leat dul chuig áiteanna agus bualadh le daoine. Nuair a tháinig mé anseo, gheall mé go raibh mé díreach chun taitneamh a bhaint as an solas, as an spás agus as an am,” a deir sí.

“Bhraith mé go bhfuil céimeanna móra déanta agam i mo chuid oibre nach mbeadh déanta agam mura mbeinn anseo. Sílim go bhfuil bealach oibre difriúil forbartha agam ná mar a tháinig mé anseo.

“Ba iontach an meon a bhí ann ach a bheith anseo san áit álainn seo, mí a bheith agat le bheith ag obair anseo, gan a bheith ag díriú ar aon spriocanna nó seónna ar leith. Is dóigh liom go bhfuil níos mó muiníne agam as an obair atá déanta agam.”

Ba bhreá léi bualadh isteach sna siopaí ceardaíochta ar an oileán, na criosanna fite a rinne muintir na háite, agus iniúchadh a dhéanamh ar shiombalachas agus ar shiombalachas éadaí ar Oileáin Árann

Tá Sian faoi lán seoil le smaointe agus í ag fágáil an oileáin agus ba bhreá léi teacht ar ais lena saothar a thaispeáint anseo ar Inis Oirr.

Is cosúil gur bhain sí an-taitneamh as – agus gur bhain sí leas as – a mí ‘leithleánach’ ar an oileán draíochta!